Dansende bomen

Lang geleden dat ik hier wat publiceerde. Er kwamen geen reacties. Althans zo leek het. Maar het schrijfbloed kruipt waar het niet gaan kan, dus...
Van de zomer wilde mijn familie zon en zee, dus zijn we met onze tent in ons autootje naar Corsica gereden. Een meer aan Nederland tegengesteld land is moeilijk te vinden in Europa, denk ik. Het eiland is één ruw rotsgebergte dat door het botsen van twee continentplaten bezig is op te rijzen. En het is er warm, warm... Als Nederland water en lucht is, dan is dit eiland aarde omspeeld door vuur. Er is heel veel graniet, in ongelovelijke vormen uitgesleten, maar krijtrotsen in het zuiden waar de meeste toeristen komen.
Mijn man en ik houden van bergwandelen. Maar hier sloegen je bij het bergwandelen de vurige vlammen uit en om het lijf, want het was 35 graden in de schaduw en de paden waren stijl en vol stenen, bepaald geen lieflijke Alpenpaadjes. Ik heb dus wat minder gewandeld dan ik gewild had. Daar staat tegenover dat ik zo'n 4 kg ben kwijtgeraakt in 3 weken en geen moment hoogte- of dieptevrees heb gehad. Te druk bezig, denk ik.

 Ondanks de hitte heeft Corsica veel bomen en die hebben me ertoe gebracht het land om te dopen tot 'het-eiland-van-de-dansende-bomen'. 
Volgende keer ga ik in het voorjaar, dan kan ik ook de bloemen en de vogels bewonderen.
 Bovendien zijn er dan minder toeristen! We hebben nu diverse wandelingen gemaakt, waarbij het me opviel dat de plekken met toeristen niet noodzakelijkerwijs mooier waren dan de plekken zonder. 
Er is een tijd geweest dat ik medewandelaars zo goed mogelijk probeerde te negeren (in Frankrijk een bijna onmogelijke taak: Bonjour!,Bonjour!) en het liefst een tijdelijk zijpaadje insloeg als ik iemand zag naderen. Tegenwoordig snap ik iets beter waarom wij tweevoeters zo clashen met het landschap. Ik oefen mezelf in gelatenheid wat dat betreft.
 Maar het is toch verdomde leuk als je niemand tegenkomt.

Want dan beginnen de rotsen verhalen te vertellen en de bomen dansen op oude ritmes. Er ontstaan hele trollenburchten in de bergen boven je en op kruispunten hangt Pan weer rond en dan weet je weer waarom die bomen zo aan het swingen zijn.

 

Vragenuurtje

Met vragen moet je eigenlijk altijd uitkijken, want ze hebben de neiging om de wereld voor je in te richten.
Ik had een vraag toen ik lid werd van de antroposofische vereniging. Die vraag groeide uit een vorige vraag. Die vorige vraag luidde: "Ik zie de wereld klaarblijkelijk op een andere manier dan gepast wordt gevonden door zowel de kerk als de wetenschap, ik zie werelden achter onze wereld. Ben ik gek? Loop ik te hallucineren? Maar als het echt is, wat moet ik er dan mee?
Om het eerste deel te beantwoorden ging ik langdurig aan de slag met mijn emoties. Ik ontdekte dat als ik overmand werd door emoties die werelden juist niet te zien waren, dat ik integendeel door die werelden boven de emoties uit kon stijgen, als ik de emoties wist te gebruiken als een soort van brandstof. Per asperem ad astra. Via de steen van het Aardse emotiegebeuren naar een paar stergebeurtenissen. Even voor alle duidelijkheid: als ik zeg, dat de emoties de brandstof vormden, dan bedoel ik dus niet dat die emoties vrij konden vlammen. Het is geen moment van extase, het is meer "instase". Nooit ben je meer alert, jezelf en helder dan tijdens zo'n gebeurtenis. Ik althans niet.
Toen ontmoette ik de antroposofie, las natuurlijk "De wetenschap van de geheimen der ziel" en herkende de beelden. O.k. dat was hemels, ik zal niet liegen. Eindelijk iemand die me wegwijs kon maken in de werelden en die het nog wist te verbinden met het alledaagse ook. Mijn liefje, wat wil je nog meer? Maar mijn voelhoofd spande vervolgens samen met mijn denkhart om de volgende vraag op te roepen: "Volgens deze nieuwe leraar van mij (Steiner dus) moet je jezelf op heel veel punten overwonnen hebben en een of andere vergevorderde ingewijde zijn, om dit alles te kunnen zien. Maar ik ben helemaal geen uitgebalanceerde, boven alles staande wijze, weet-ik-veel, ingewijde. Ik ben een klein dik bruin vrouwtje met een bij tijd en wijle vurig temperament die niks bakt van haar financiën en ook niet weet hoe ze moet 'netwerken'. Nou zal dat laatste me eigenlijk een worst wezen, maar ik vind het wel belangrijk om uit te vinden hoe het kan dat iemand die klaarblijkelijk niet aan de voorwaarden voldoet, toch bepaalde dingen kan zien.
En waarom is dat een vraag? Omdat ik het meer zie gebeuren om me heen. Omdat ik zie dat mensen worstelen met nieuwe inzichten, vermogens en dies meer zij en dat wordt dan genegeerd of weggelachen, of men vindt dat iedereen dat persoonlijk moet oplossen. Onze huidige wereld is niet erg gediend van geestelijke werelden, maar, what-do-you-know (!), die geestelijke werelden kloppen toch rustig aan.
Daarom wil ik mijn persoonlijke vraag uitbreiden tot een meer algemene onderzoeksvraag:
Hoe kunnen we elkaar daarin opvangen? Welk emotiewerk, welk denkwerk is nodig om mensen wegwijs te maken en hoe willen we dat realiseren in de toekomst? Want als we dan bezig zijn om ons dat astrale, dat gevoelslichaam bewust te worden, te door-ikken, past het dan om het gevoelsleven te negeren? Ik kan daarbij het middelste vers van de Grondsteenspreuk maar niet vergeten die over het gevoelsleven gaat en waarbij de Christus de overtreffende trap vormt. Van de andere kant zal je er ook nuchter in moeten blijven, er past denkwerk in, want het enkel rondwentelen in gevoelens levert eerder soep dan overstijging is mijn ervaring.
Ja, en wat ik hiermee wil? Uitwisseling, zou ik zeggen, en een zinnig netwerk van mensen die niet erop uit zijn om hun carrière een handje te helpen, maar (integendeel wellicht) proberen elkaar stapjes in de geestelijke wereld te leren zetten. Het is machtig mooi om een onderwijssysteem op te zetten en heilsinstituten en landbouwscholen, maar mijns inziens is het nu toch echt ook hoog tijd om dat overschrijden van iedereens geestelijke drempel te helpen opvangen met concreet onderzoek en concrete geestesscholing waarbij het emotiewerk niet wordt verwaarloosd. Want meditaties helpen ons bij het ontwikkelen van onze innerlijke beelden, maar emoties leveren daarbij het vermogen om de beelden levend te maken. Dat moet je niet aan iedereen persoonlijk over laten, dat moet je samen doen om elkaar te kunnen spiegelen, elkaar de grond te wijzen, zodat we kunnen vliegen in onze beelden, zonder de weg kwijt te raken.

Watervormen

De laatste jaren was ik gefascineerd door water, vooral als het stroomt. Water schilderen op een manier die de essentie ervan laat zien is niet eenvoudig. Je blijft gauw steken in conventie, in gewoonte. Daarom maak ik foto's van water.
Het begon in de bergen, en vreemd genoeg niet mijn waterrijke Nederland. Hier in Holland is men gewend aan het water van de zee en dat van meestal stilstaande sloten waarvan het water door de wind in beweging wordt gebracht. Dat levert prachtige beelden, ik zal de laatste zijn om dat te ontkennen, maar het borrelend bruisend dansen van een snelle beek levert ook veel verrassing.
Vandaar deze serie beekwater, zomaar wat watervormbeelden, waaruit op het laatst een beestje kruipt.

denken---Voelen---willen

Huèsos

Denk-voelen ..... en willen

Eigenlijk gingen mijn twee vorige blogs over hetzelfde, zij het dan vanuit verschillende perspectieven. Het gedicht was een voorvoelde echo van wat ik later als antroposoof zou leren over denken, voelen en willen; het stukje daarvoor was een reflectie op dat leren.

Dit is een tekening die ik maakte naar aanleiding van lezing 2 uit "Algemene menskunde als basis voor de pedagogie" van R. Steiner. Het is een twee-dimensionale voorstelling van de werking van denken, voelen en willen. Het linkse (rode) driehoekje stelt het denken voor, het rechtse (blauwe) driehoekje de wil. De driehoekjes zijn nu eens in, dan weer uit elkaar geschoven, en dat stelt het ritmisch bij elkaar komen van denken en willen voor, dat het voelen voortbrengt.

Ons denken is een reflectie op het verleden, een schitterende diamant van bewustzijn; een ode aan, maar ook een boekhouding van alles wat wij als mensen ooit voortbrachten, ten goede of ten kwade. Dit is het deel van de mens dat waakt (althans overdag)

every inch of us making decisions of which way to go

and how to understand these choices....
think the Aleph 

Het voelen ontstaat uit de botsing, het samenkomen van denken en willen; verleden en toekomst; uit de botsing van wat wij denken te willen en dat wat het levenslot ons toebedeelt. Hoewel het voelen in het heden plaatsvindt, dat snijpunt van verleden en toekomst, is het bepaalt niet helder en wakker. Het droomt.

..you must stop and feel

your choises come crashing down around you...

see the Aleph

 

 Ons willen: dat had ik eigenlijk niet zo groot mogen tekenen. Ons willen is in diepe slaap. Het is datgene wat in potentie in ons aanwezig is, onze mogelijke ontwikkeling, onze toekomstige mogelijkheden. Steiner heeft het hier dus niet over onze verlangens van het moment, of de plannetjes die we uitdenken. Deze wil laat zich omschrijven als (levens)lot. Onze kiem van de toekomst die zich onmogelijk kennen laat:

..you feel that you can't really know it
but start dancig it...
be the Aleph

Zo zijn wij mensen dan als engelen met een manke vleugel en een haperend hart, verloren mijmerend over onze daden en soms een beetje door elkaar geschud omdat onze plannen in het honderd lopen.

Time is choise

Als vroege twintiger schreef ik gedichten omdat ik niet wist hoe ik mijn ervaringen anders in woorden moest omzetten. Ze waren in het Engels omdat ik de beelden van die taal helderder vond dan die van het Nederlands. En als je een beelddenker bent is dat belangrijk. .

Time is choise and you're moving fast along

every inch of you making decisions of which way to go

and how to understand these choises

you never stand above them

for they're making up your world

just think the Aleph

Sometimes however you must stop

and feel your choises come crashing down

around you.

Now,

don't be down and out

but stand up and face them all

See the Aleph 

Now that you're there, happy and knowing

let's face it, this is not the real thing

something's hiding behind the world

and you feel that your can't realy know it

So start dancing it

start dancing your world

start dancing your choises

Be the Aleph.

Als ik danste waren mijn gedachten en ledematen in een betere balans dan op ieder ander tijdstip. 

Het gedicht rammelt waarschijnlijk als je naar het Engels kijkt, maar wat belangrijk is was het verlangen naar een balans die ver verwijdert lag van wat we daar in het dagelijks leven onder verstaan. Geen maatschappelijk aangepaste balans was dat, geheel in de stijl van toen. 

Toch was het ook een verlangen dat uitsteeg boven de waan van de dag. Ja, en natuurlijk had ik Borges gelezen. Maar het was ook een soort besef dat er meer is in de materie dan je bedenken kan en meer in je gevoel dan je met je alledaagse zelfje kan ondergaan, want ik wilde denkvoelen. Ik wilde dansen op de ruïnes van het denken en scherpe hoeken trekken in de mist van het gevoel. Soms had ik het gevoel dat er in mijn binnenste een vulkaan leefde die op het uitbarsten stond.

Zo heftig zie je dat niet meer op je vierenvijftigste. Maar met denkvoelen ben ik nooit meer gestopt.

Een Steen, geboren uit Sterren

Vorige keer had ik het over wetenschappelijk bijgeloof vs. antroposofisch bijgeloof. Mensen die antroposofie van de buitenkant bekijken, zonder zich erin te verdiepen, denken vaak dat het allemaal bijgelovige onzin is. De kwestie is dat er zowel bij deze mensen als bij antroposofen bijgeloof voorkomt. Veel mensen gaan tegenwoordig uit van de axioma's van een natuurwetenschap die allang niet meer bestaat. Die kijken je verbaasd aan als je zegt dat die tafel (bijvoorbeeld) bestaat dankzij hun perceptie en idee van: "tafel, dus hard, dus vorm, dus werkelijk". En nog gekker wordt het als je dan toevoegt dat de tafel uit grotendeels leegte bestaat met daarin pakketjes energie (wat dat laatste ook mag wezen). Die natuurwetenschap is onbekend.
Van de andere kant gaan sommige antroposofen ook uit van bepaalde geloofsregels waar niet meer over wordt nagedacht en neemt men dingen van Steiner aan, zonder ze zelf te onderzoeken. Oh nee, dat kan ik niet onderzoeken. Zoiets kon alleen Steiner. Nou, daar zijn we mooi klaar mee. Je kan natuurlijk niet alles zelf onderzoeken, maar hou je dan wel open voor de mogelijkheid dat de overtuigingen waar je je aan vast hield wellicht ook anders bekeken kunnen worden, omdat je werkelijkheid meerdere kanten heeft.

Als je ervan uitgaat dat je werkelijkheid meerdere kanten heeft, dan ga je ook anders denken. Dan kan je niet meer beweren dat alleen werkelijk is wat volgens jouw gegevens werkelijk kan zijn. Dan kan je er toe komen om te zeggen: het een is wat minder waarschijnlijk dan het ander, maar ik kan niet uitsluiten dat er een situatie bestaat waarin andere dingen waar zijn dan in de situatie waarin ik leef.
Eerlijk gezegd ben ik zelf zo opgegroeid. De regels die thuis golden en de regels van de school waren vaak tegengesteld. Ik denk dat heel veel kinderen die tussen culturen opgroeien dat herkennen. Dat vaste geloof in de universele waarheid van jouw eigen waarden en normen wat sommige mensen tegenwoordig als ideaal zien dat is voor mij niet mogelijk. Eerlijk gezegd, als ik naar de huidige politiek kijk, ben ik blij dat het niet mogelijk is.

Maar dit is nog een kwestie van hoe jíj de werkelijkheid ziet. Het wordt nog gecompliceerder, maar ook spannender als je ervan uitgaat dat je niet de enige bent die observeert. Stel nou dat je aanneemt: de buitenwereld observeert ook, want dat is het wat je zegt als je beweert dat de werkelijkheid naast materiële ook geestelijke aspecten heeft. 
Maar de bewering dat de werkelijkheid verschillende kanten heeft en dat daarom jouw kant van de werkelijkheid, of beter, jouw vorm van werkelijkheid niet de enig mogelijke is, heeft als uiterste consequentie dat er meer zaken mogelijk zijn dan jij kan bedenken. Een of meerdere geestelijke aspecten zijn daar een deel van.
Aansluitend stel ik dus voor dat de mensen die antroposofie een bijgeloof vinden eerst maar eens "Filosofie der vrijheid" van Steiner gaan lezen.

Kijk, vooroordelen hebben we allemaal. Je kan inderdaad niet alles weten. Maar als de vooroordelen gaan veroordelen, moet je oppassen is mijn ervaring. Meestal ben je dan bezig je af te sluiten voor wat werkelijk is, ben je bezig om bijgelovig te zijn. Neem nou maar aan dat ik dat uit eigen ervaring zeg. We doen dat allemaal. Maar ik merkte daar wat bij op. Iedere keer als ik een stukje werkelijkheid niet accepteer merk ik dat mezelf afsnoer. Mijn hart knijpt samen en ik heb iets buitengesloten; van iets of Iets het bestaansrecht ontkend, mezelf gepantserd tegen een stuk of wat mogelijke werelden. Je kan alleen echt kennen waar je van houdt en alleen houden van wat je echt kent. Is dat waar? Weet ik niet. Ik ga onderzoeken om te keren kennen en om van te houden. Zo wordt er misschien toch nog een piepklein stukje geheiligde wereld bij geboren.