werelden

Er zitten veel kanten aan de antroposofie. Er is de sociale kant die zich uit in o.a. "filosofie der vrijheid", het vrije schoolonderwijs, de zonnehuizen bijvoorbeeld. Je hebt de landbouw en de schone kunsten, maar één kant van antroposofie blijft wat onderbelicht en dat is die van de natuurwetenschappen.
Een van de boeken die me geholpen hebben om Steiner te accepteren als leraar is "Filosoof der vrijheid" van Collin Wilson. Het boek is verfrissend. De schrijver is niet in aanbidding, maar hij is wel bereid om een geestelijke werkelijkheid te accepteren. Gevolg is dat hij kritisch blijft en toetst wat Steiner beweert zonder op voorhand diens ideeën af te wijzen. Het is een heel goed boek voor degene die iets meer wil weten over antroposofie, maar die afgestoten wordt door boeken van mensen die met hun volle overtuiging antroposoof zijn. Zo bekent hij in het begin eerst helemaal geen zin te hebben gehad in de opdracht van zijn uitgever om 'eens iets over Steiner te vertellen'. Hij was al wel eens in een boek van de goede man begonnen, maar had dat licht walgend weggelegd vanwege het taalgebruik. Nou, dat was alvast herkenbaar. Ik was toen begonnen in "Theosofie", een basisboek, en het was een buitengewoon geworstel om er doorheen te komen.
Gelukkig had ik een leraar die me voorstelde er tekeningetjes van te maken, maar voor veel mensen is Steiners manier van spreken een niet te nemen hindernis. Hij dacht namelijk vaak in beelden. En dan heb ik het niet over platte plaatjes, maar over weefwerken van schildering en beweging en geluid. Bovendien had hij meestal een publiek die niet over de nodige hoeveelheid natuurwetenschappelijke kennis beschikte. Kun je je voorstellen hoe het is om ideeën over multipele dimensies, kwantummechanica en stringtheorie uit te leggen aan een publiek van het begin van de twintigste eeuw? En als je dat kan, probeer dan maar eens de geestelijke kant ervan in heldere taal aan ieders verstand te peuteren. Veel wiskundigen tegenwoordig kunnen uitstekend rekenen met multi-dimensies of oneindige lijnen. Er zijn maar weinig mensen die zich het zaakje kunnen voorstellen.
 Wij denken tegenwoordig al een stuk beeldrijker dan de mensen die indertijd naar de lezingen kwamen die Steiner gaf, en natuurwetenschappers die ons de nieuwste theorieën proberen uit te leggen beschikken over prachtige power-pointpresentaties. Toch denk ik niet dat veel mensen die theorieën echt snappen, laat staan wat hun consequenties voor ons begrip van de werkelijkheid zijn.
Ik ga niet eens meer voorstellen om onderzoek te doen, want ik weet heel goed dat wetenschappelijk onderzoek tegenwoordig wordt gedicteerd door winst en de verlangens van wie er aan de macht is. Ik daag wel alle vrije geesten uit om notie te nemen van wat deze mens indertijd heeft onderzocht. Laat je er door de waan van de dag niet van weerhouden om verder te kijken dan je neus lang is. Ruk je oogballen los van je tv of computer en probeer andere werelden te verkennen dan door Hollywood en chemische industrie worden toegestaan.